من حركت قاسم و امثالش رو كه ذكر كرديد رو تاييد نكردم حتي اين كار كه به قول شما از روي جو هست رو هم رد مي كنم . منظورم هم اين نيست كه هر رزمنده اي هر كاري كرد باهاش همدردي كنيم ... همينطور با كار محافظ هواپيما مخالفتي نكردم . منظورم شخصيتش بود ... خود كارگردان هم چنين مقصودي نداره . اصلا چنين چيزي عقلاني نيست .... اين رو هم بگم آبروي نظام بيشتر از من و شما و رزمنده هايي كه خيلي از كارهاشون از روي احساساته ، بستگي به مسئولين نظام داره ... همون مسئوليني كه خيلي جاها پا روي خون همين شهدايي كه گفتيد مي گذارن ... كارگرداني كه هنوز خيليها معتقدند ( خودش هم قبول داره ) كه داخل نظام كار مي كنه وقتي چنين فيلمي رو مي سازه منظورش تاييد كردن رزمنده اي كه بدون دونستن قواعد بازي وارد بازي مي شه نيست ... ارتفاع پست يك هشداره ... يك هشدار ... هم به نظام هم به مردم هم به رزمنده ها ... اتفاقا خيلي خوبه كه چنين فيلمي ساخته بشه تا خيلي ها به خودشون بيان ... مگه اونهايي كه پستهاي نظام رو هم دارن و فساد هم مي كنن خيلي هاشون رزمنده نبودن ... توي فيلمها هم جزو شخصيتهاي دوم و سوم نشون داده مي شن ... صحنه اي كه سوخت هواپيما تموم شده بود و محافظ اصرار داشت كه برگردونه رو يادتون نيست ... محافظ به رزمنده مي گه اون پايين خبرنگارها منتظرن ، چي داري بگي ... اتفاقا از آبروي نظام هم حرف زده مي شه ... به نظرتون يك كارگردان داخل نظام بياد اين حرف رو بزنه بهتره يا يكي از خارج ؟ توي حكومت ما اگه ازش تعريف كنيم آدم خوبي هستيم ... اما اگه بهش گوشزد كنيم بهش انتقاد كنيم مي شيم روشنفكر و مخالف نظام .... در مورد روند اصلاحاتي اين فيلم هم به نظرم اين فيلم زماني ساخته شد كه به دوره اصلاحات معروف بود ... اين روند رو من هم تا حدي قبول دارم ... يادمه توي برداشت دو حاتمي كيا خيلي چيزهاي اون رو رد كرد ... بعضي برداشت ها هم براش عجيب بود . مثلا يكي از نقدهاي خنده دار اين بود كه چرا اول ملخ راست هواپيما از كار مي افته ...
در هر حال من شرمنده ام . چون نه فيلمسازم و نه كارگردان و نه دستي توي دنياي هنر دارم . فقط اگه يك وقت پام توي اين عالم باز شد حتما توصيه شما رو يادم مي مونه ... اون موقع نمي رم مثل مجيدي و ... فيلم معنا گرا بسازم كه نه سيخ بسوزه و نه كباب ... اتفاقا برعكس فيلمي مي سازم كه هم سيخ بسوزه و هم كباب ... اون موقع من از واقعيتهاي مجازي فيلم مي سازم واقيعتهايي كه بايد باشه و حرف بودنش هم زده مي شه ولي هيچ اثري توي جامعه مدعي اسلامي نيست ... از نسل خودم فيلم مي سازم ... از نسلي كه نه جنگ رو ديده و نه انقلاب رو ... از چراهايي كه پاسخ معقولي بهش داده نشده .... موفق باشيد
دادن جايزه جشنواره به اون شكل و حرف مجيدي دليل بر همراهي با روشنفكران نيست . مخصوصا كه در مصاحبه هاش رد كرده . حاتمي كيا حرف خودش رو مي زنه چيزي كه مي بينه . حالا اين وسط هر كس به نفع خودش برداشت مي كنه ... يادمه مجيدي در جشنواره قبلي جايزه خودش رو تقديم حاتمي كيا كرد ( فكر كنم سر موج مرده بود ) ... در ضمن نقش اول ارتفاع پست قاسمه و محافظ هواپيما جزو شخصيتهاي فرعي محسوب مي شه . امثال اين آقا تو جامعه زياد ديده مي شه . لا اقل من ديدم . ضد آزادي و خشن . جداي از واقعيت باشه ازش دور نيست . ( هر چند كه قبول دارم درموردش كمي تندروي شده ) مهم مفهوم فيلمه كه بيشتر از هر چيز حول قاسم مي چرخه و مخاطب رو با قاسم همراه مي كنه . درد قاسمهاي جامعه رو بيان مي كنه .( حتما مي دونيد كه اين فيلم در واقعيت اتفاق افتاده )...
ببخشيد كه اين طور صريح حرف مي زنم ولي من فكر مي كنم شما متعصبانه به اين فيلم نگاه كرديد . روي آدمهاي انقلابي حاضر ، تعصب زيادي داريد . به نظر من گذشته آدمها قابل احترامه ولي حالشون هست كه مهمه .
از همه اين حرفها گذشته حاتمي كيا كارگردان به روزه . از همه مهمتر اينكه روي سطح حرف مي زنه نه در عمق . براي همين هست كه مخالفت هاي زيادي رو داره . من فكر نمي كنم معنويات جنگ و خود چندسال پيشش رو فراموش كرده باشه بلكه داره يك سير رو طي مي كنه كه برگرفته از همون معنوياته .... همين فيلم اخيرش ، (به نام پدر ) هم مثل بقيه به روزه . از طرفي زماني كه بحث هسته اي داغ بود رو پرده اومد ... وقتي احتمال جنگ دوباره است ... بدون اينكه به آينده فكر كنند ...از طرف ديگه چيزهاييه كه هر روز اتفاق مي افته ... شايد بهش بشه گفت يك هشدار ...
به هر حال حاتمي كيا به عنوان كارگرداني كه هنوز هم به اون آرمانهاي خودش پايبنده و بر خلاف خيليها ، واقع گرايانه فيلم مي سازه قابل ستايشه هرچند كه گاهي هم اشتباهاتي داشته باشه ....
من فکر مي کنم اين تيپ بحث کردن چندان جالب نباشه ...
اول بگم که حاتمي کيا قبل از ملاقلي پور چه در حوزه سينماي دفاع مقدس و چه در مقايسه با فيلمسازها و کارگردانهاي ديگه بهترين بوده و اين رو اکثرا تاييد مي کنن .
اما بحث بر سر ضد جنگ بودن حاتمي کياست . و اينکه ايشون فيلمسازي ضد جنگ رو مطرح کرده رو نشنيدم . يادم هست که گفت فيلم جنگي نمي سازم و يک بار هم گفت که پرداختن به جنگ به شکل قبل چندان مناسب نيست بايد به بعد از جنگ پرداخت . حاتمي کيا به آثار و حاشيه جنگ پرداخته . ضد جنگ نيست . ضد آدمهايي است که از جنگ و جبهه رفتن سوء استفاده مي کنن . مگه غير از اينه که جنگ تموم شده ولي اثرش باقي مونده : جانبازها ، شيميايي ها ، فراموش کردن جنگ و آدمهاش ، آثار فيزيکي اي که توي جبهه ها باقيه ، مسئوليني که فراموش کردند و ... حاتمي کيا از درد بازماندگان جنگ مي گه ... و همه نقش اولها خودش هستن يا خود آرمان گرا مثل پرستويي توي به نام پدر و آژانس و يا خود غير آرماني مثل حميد فرخ نژاد توي ارتفاع پست كه هر دو بازمانده جنگ هستند ... اين رو نمي شه اسمش رو فيلمسازي ضد جنگ گذاشت . من فکر مي کنم جمله شهيد باکري که بعد از جنگ آدمها سه دسته مي شن توي فيلمهاي اين کارگردان ديده مي شه . وقتي کسي از واقعيتهايي بگه که به نفع خيلي ها نيست ، مجوز بهش داده نمي شه . يادمه ازش پرسيدن که چرا اين تيپي فيلم مي سازي ؟ خاطره اي از جبهه تعريف کرد گفت : تشويق ها تحريکم نمي کنه و مخالفتهاي بيهوده دلسردم نمي کنه چون به راهي که مي رم اعتقاد دارم ... قصد مقايسه ندارم ولي يادتون باشه زمان شهيد آويني هم حرف زياد پشتش مي زدن ...
آخرين فيلم حاتمي کيا ارتفاع پست نيست ، به نام پدره ... در مورد اون جمله اي که گفتيد من چنين برداشتي نکردم . منظورش اينه که من هر چي بد باشم يزيد نيستم و تو هر چي خوب باشي امام حسين نيستي . منظور اينه که نه تو حق مطلقي نه من باطل صرف . نفي حق و باطل مطرح نيست .
به نظرم شما بهتره دليلتون رو براي ضد جنگ بودن ايشون بيان کنيد . همين ارتفاع پست ضد جنگه ؟
آدمهايي مثل محافظ هواپيما هم زياد پيدا مي شن . انکار واقعيتها شجاعت نمي خواد . بيانش طالب جسارته .
بسم الله
سلام
به نظر شما آيا آژانس شيشه اي جنگ را مي كوبد؟ يا آدم هاي جنگ را؟ يا پشت جبهه جنگ را؟
چرا كارگرداني را كه در زمانه اي كه همه - حتي برخي آدم هاي جنگ - جنگ و بسيج را مي كوبيدند، تخريب مي كنيد؟ كدام يك از فيلم هاي حاتمي كيا ، ضد جنگ شده؟ از كي تا حالا؟
اميدوارم در اين خط از نوشته تان تجديد نظر كنيد.
يا علي
