گزاره‏های متعددی در طول زمان درباره سلاح‏های اتمی در اذهان شکل گرفته است و مبنای رفتار مومی کشورها شده است که نیاز به بررسی دقیقتری دارد. اگرچه صحبت کردن درباره این سلاح دشوار است اما اکنون پس از خواندن گزارش لس‏آجلس تایمز درباره «بلندپروازی هسته‏ای ایران ریشه در فاجعه سردشت دارد» فکر می‏کنم همه ما باید خود را مسئول جلوگیری از تکرار چنین وقایعی بدانیم.

1- «سلاح‏ هسته‏ای بنحوی وحشتناک و بیش از حد ویرانگر است» ...... در اینجا خوب است به مورد هیروشیما اشاره کنیم. اغلب با شگفتی می‏شنویم که با پرتاب سلاح هسته‏ای بر روی هیروشیما (که تازه بمبی ابتدایی و کوچک بود) در یک آن یکصد هزار نفر جان باختند. اگر چه این برای ما که در دوره صلح نسبی میان جنگ‏های جهانی زندگی می‏کنیم ممکن است وحشتناک باشد اما باید اشاره کنیم درست یک هفته قبل از هیروشیما، لشکری از بمب‏افکن‏های آمریکایی بی17 در ظرف چند ساعت توکیو را به خاک و خون کشیدند. حمله‏ای که در آن هشتاد هزار نفر جان باختند.

2- «سلاح اتمی تنها برای کشتار مردم غیرنظامی کاربرد دارد» ..... اگرچه آمریکا از این سلاح در این راه استفاده کرد، اما بسرعت مفهوم این سلاح به بازدارندگی بین‏قاره‏ای میان ابرقدرتها تغییر یافت. در دورانی زندگی می‏کنیم که مهمترین تهدیدها از جانب قدرتهای فرامنطقه‏ای صورت می‏گیرد. آمریکا و انگلیس درست به این دلیل چنین متهورانه در تمام دنیا دست به دخالت نظامی می‏زنند که سرزمین اصلی آنها دور از دسترس انتقامجویانه ملتهای مورد هجوم قرار دارد و از هر گونه آسیبی مصون است. این موضوع امکان تدارک جنگ از پشت جبهه و همچنین حفظ امنیت و آرامش افکار عمومی را به کشورهای اشغالگر می‏دهد. بنابراین مهمترین راه برای دفاع در مقابل ابرقدرت‏ها تهدید سرزمین اصلی آنهاست. این راهبرد شامل دو مساله کلاهک و حمل کننده موشکی (بالستیک یا کروز) می‏شود. اگرچه کشورهای مورد تهدید مانند ایران و کره شمالی پیشرفت‏های مهمی در ساخت موشک‏های با برد بلند نموده‏اند اما باید توجه داشت اگر قرار باشد این موشکها دارای کلاهکهای انفجاری کلاسیک باشند هزینه عظیمی که باید صرف ساخت و پرتاب یک موشک قاره پیما بشود قابل توجیه نخواهد بود. بازدارندگی با کلاهک کلاسیک موقعی بدست می‏آید که شما بتوانید در یک جنگ چند روزه در حد چند هزار موشک به سرزمین دشمن شلیک کنید که چنین کاری با بودجه حتی ثروتمندترین کشورها نیز شدنی نیست. بنابراین وجود کلاهک اتمی برای تولید بازدارندگی بالستیک لازم است. از سوی دیگر باید توجه داشت که برای نابودی تاسیسات استراتژیک دشمن در سرزمین اصلی او سلاحهای متعارف هیچ گونه کاربردی ندارد. برای مثال نابودی یک راکتور هسته‏ای دشمن که مرکز تولید سلاح‏های هسته‏ای است تنها توسط یک سلاح هسته‏ای از راه دور امکانپذیر است.

3- «عصر سلاحهای هسته‏ای به سر آمده است» ..... بنظرم درستتر است بگوییم عصر سلاحهای هسته‏ای هنوز نرسیده است! آمریکا مشغول زمینه سازی برای کاربرد سلاح هسته‏ای است. در هر جنگی از بمبهای بزرگتری (10 تنی و غیره) استفاده می‏کند که ارزش نظامی ندارد و تنها هدف آن عادی جلوه دادن انفجارهای بزرگ است. آمریکا هم‏اکنون از اورانیوم را بعنوان عنصری سنگینتر از سرب در سلاحهایی که جرم زیاد برای نفوذ به پوششهای زرهی نیاز دارند استفاده می‏کند و توجهی هم به آثار مخرب تشعشعی این سلاحها ندارد. همچنین نیازی نیست یادآوری کنیم که آمریکا در حال ساخت سلاحهای هسته‏ای کوچک برای نفوذ در پناهگاه‏های زیرزمینی است.

4- «سلاحهای هسته‏ای مانع فروپاشی شوروی نشد» ..... بله اما مانع از آن شد که در جریان پنجاه سال مقابله تمام عیار جنگ سرد میان آمریکا و شوروی حتی یکبار جنگی واقعی میان این دو کشور رخ دهد. در هیچ جبهه‏ای یک سرباز شوروی با یک سرباز آمریکایی روبرو نشد. کشتارها نصیب کسانی شد که از این سلاحها بی‏بهره بودند.

5- «جنگ مدرن بسمت تسلیحات کوچکتر و با دقت بیشتر حرکت می‏کند» ..... این نظر که آلوین تافلر آینده‏گرای آمریکایی آنرا تبلیغ می‏کند مبتنی بر این تفکر است که پیروزی در جنگ دیگر مبتنی بر کشتار انبوه مانند آنچه در جنگهای جهانی رخ داد نیست برای نابودی دقیق سلسله اعصاب دشمن مایه پیروزی است. در پاسخ کافی است بگوییم که تا جنگ جهانی دیگری رخ ندهد نمی‏توان صحت این برداشت را در عمل آزمایش کرد. کشورهای صنعتی نشان داده‏اند که اگر موجودیتشان در خطر قرار گیرد دست به بزرگترین کشتارها ولو میلیونی خواهند زد و آن روز بدا به حال کسانی که بدون داشتن سلاح نهایی جرات کرده باشند به غرب و شرق نه بگویند. همانطور که در خلال جنگ جهانی اول برای قوای اشغالگر انگلیس دشوار نبود که با اقدامی بی‏سروصدا (منع واردات گندم از هند) یازده میلیون ایرانی را به کام مرگ بفرستند.