رنسانس علمی در ایران
(چهارشنبه 86/1/15 ساعت 2:19 عصر)
آمارها میگویند که تولیدات علمی ایران در قالب مقالات علمی منتشر شده در مجلات معتبر بینالمللی بسرعت در حال افزایش هستند. مطابق ردهبندی سال 2006 موسسه آیاسآی ایران در تعداد مقالات رتبه 42 در سطح جهان را دارد. در حقیقت ایران میتواند با ادامه این روند رشد علمی ظرف یکی دو دهه آینده در رده کشورهای مهم تولیدکننده علم قرار گیرد. این مساله عمدتا ناشی از افزایش چشمگیر تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی و همچنین ارتقاء دورههای دانشگاهی و انباشت تجربه علمی در دهه گذشته است. اکنون ایران دارای یکی از نظامهای وسیع آموزش عالی است که میرود دانشگاه را مانند مدرسه به یک تجربه همگانی برای نسل آینده تبدیل کند. برخلاف نسلهای پیشین، اکنون هر جوان ایرانی به احتمال زیاد دارای یک تخصص دانشگاهی است و این موضوع کیفیت نیروی انسانی را در داخل کشور بشدت افزایش داده است. در دهه 60 فیزیکدانان ایرانی فریاد میزدند که «شروع یک پروژه عظیم بنیادی تنها راه بازیابی توان صنعتی و حتی سیاسی-نظامی کشور است». در دهه 70 این حرف تبدیل به زمزمهای شد درون دولتهای وقت که تخصیص بودجه به پژوهش را در کشور سبک سنگین میکردند و ثمره آن تاسیس مراکزی مانند مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات بود با مدیریت یکی از برادران لاریجانی که در آمریکا پیش از انقلاب فیزیک هستهای خوانده بود. ثمره دیگر آن شروع پروژه اتمی با اتکا به توان داخلی بود که اگر ایران آن را انجام نداده بود امروزه باور کردن آن برای کشورهای مستقل مثل خواب و خیال بود. اگر زمانی محققان ایرانی در عطش کمترین امکانات مالی و علمی میسوختند امروز ثمره کار همین گروه اندک بجایی رسیده است که تمام امکانات کشور به پای آنها ریخته شده است. مردم ایران از دورترین روستاها تا خارجنشینان حاضرند از بسیاری منافع مادی خود صرفنظر کنند و انواع سختیها را به جان بخرند تا دانشمندان جوان ایرانی به کارشان ادامه دهند. امروز فعالیت تحقیقاتی در جامعه ارج و قرب بسیار بیشتری نسبت به گذشته یافته است و همگان شاهد میزان تاثیر فعالیتهای تحقیقاتی بر زندگی روزمرهشان هستند. امروز سیاستمداران ایرانی دریافتهاند که کوتاهترین راه برای دستیابی به هر چیزی که آرزوی آنرا داشته باشیم علم است. امروز معلوم شده است که علم بسی کارامدتر است تا ثروت.
نویسنده: فرزان حدادی