اعتقاد دارم تنها زمانی میتوانیم بدون ایجاد تنش و درگیری حکم اسلام را اجرا کنیم و ربا را از جامعه حذف کنیم که ادبیات علمی در این زمینه تولید شده باشد و موضع ما به اندازه کافی قابل دفاع باشد. دوستم «غدیر نبیزاده» یکبار که با هم صحبت میکردیم (در جریان کار سایت «اقتصاد پنهان») میگفت باید اخبار را بصورت اصولگرایانه بازتاب داد یعنی باید رعایت مصالح سیاسی را کرد. اما من تندتر ازو معتقد بودم بسیاری از اخبار تولیدی در غرب در جهت تضعیف مخالفان و اساسا دروغ است و نباید آنها را انعکاس داد. از جمله اخباری که همیشه من را متعجب کرده و بفکر فروبرده است آمار اقتصادی جهانی است. چند وقت پیش آمار تورم جهانی را که نگاه میکردم در راس آن زیمبابوه با تورم چند هزار درصدی! قرار داشت و ایران هم در ردههای بالا بود. در واقع کشورهایی که تحت فشار غرب هستند تورم شتابناکی نیز دارند. مشکل چیست؟ آیا واقعا مخالفین آمریکا کشورهایی بیکفایت و غیردمکراتیک هستند و به همین دلیل اقتصادشان روبه نابودی میرود؟ اما یک خبر بیسروصدا در ذهن من ارتباطی ایجاد کرد. بوش به سازمانهای اطلاعاتی دستور داد برای بیاعتبار کردن پول ملی ایران برنامهریزی کنند. آیا برای یک کشور خارجی با پشتوانده مالی خوب امکان دارد نرخ تورم در یک جامعه را تا حدی بالا ببرد که منجر به کاهش ارزش پول ملی بشود؟
فرض کنید نرخ بهره غیر رسمی در ایران 30 درصد باشد. حال اگر یک کارگزار اقتصادی با حمایت مالی نامحدود خارجی وارد بازار ربا شود و نرخ بهره 40 درصدی پیشنهاد کند چه اتفاقی در اقتصاد خواهد افتاد؟ اگر بتواند به مشتریانش بقبولاند که ریسک پایینی دارد و خوشحساب باشد بسرعت سرمایههای خرد و کلان را بسوی خود جذب خواهد کرد. وی میتواند تنها از محل جذب سرمایههای جدید بهرههای اولیه را بپردازد، فرض کنید اگر هم این کار ممکن نشد از حامی مالی قدرتمند خارجی خود «دلار» دریافت میکند. دیر یا زود تمام فعالین بازار ربا مجبور خواهند شد نرخ 40 درصدی را بپذیرند و البته آنرا از طریق گرفتن بهرههای بالاتر از متقاضیان اعتبار تامین کنند. حرف من این است که گویا مکانیسمی جهت متعادلسازی نرخ بهره وجود ندارد. با جذابتر شدن سرمایهگذاری مالی در بخش ربا، سرمایههای جامعه به این سمت حرکت میکند و در نتیجه تولید کاهش مییابد. ممکن است در نتیجه ربا حجم پول ملی تغییری نکند اما با کاهش تولید، تورم افزایش خواهد یافت. یا بهترست بگوییم با تحمیل سود انتظاری 40 درصد، تمام فعالین اقتصادی بسمت افزایش سود خود با افزایش قیمت حرکت خواهند کرد حتی اگر این کار تنها بواسطه کاهش حجم تولید و مدیریت عرضه ممکن باشد. بدینسان کشور بدست خود ظرفیت تولیدیاش را کاهش میدهد و نرخ تورم بالا میرود.
|
سیاست داخلی |